• Przykłady ćwiczeń

        • Szanowni Rodzice, Drodzy Uczniowie;

          Codziennie spotykamy się na zajęciach terapii pedagogicznej ćwicząc swoje umiejętności. Myślę, że z radością pokonujemy trudności i nabywamy wprawy do lepszej nauki. Ćwiczymy pamięć, wyobraźnię, spostrzeganie, utrwalamy zasady ortograficzne, doskonalimy czytanie ze zrozumieniem, poznajemy świetne techniki zapamiętywania a przede wszystkim nabywamy wiarę we własne możliwości. Jednak wszystkie te czynności wymagają także pracy w domu. W związku z tym przygotowałam kilka cennych wiadomości, porad, wskazówek i przykładów ćwiczeń w domu. Zapraszam do lektury z przekonaniem, że ,,TRENING CZYNI MISTRZA”.       

              Dysleksja rozwojowa są to specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Spowodowane są zaburzeniami niektórych funkcji poznawczych, motorycznych i ich integracji, uwarunkowanymi nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego.

          • Dysleksja – specyficzne trudności w czytaniu

          • Dysortografia – specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni ( w tym błędy ortograficzne)

          • Dysgrafia – niski poziom graficzny pisma

          Przyczyny:

          Zaburzenia funkcji percepcyjno – motorycznych (spostrzegania wzrokowego, słuchowego, motoryki) i ich współdziałania (integracji percepcyjno – motorycznej), funkcji językowych, pamięci (wzrokowej, słuchowej, ruchowej), lateralizacji orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.  

          Objawy dysleksji rozwojowej

          > opóźniony rozwój mowy

          > mała sprawność i koordynacja ruchów podczas zabaw ruchowych, samoobsługi, rysowania, pisania

          > wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem trudniejszych słów, błędy gramatyczne

          > trudności z różnicowaniem głosek podobnych oraz z wydzielaniem sylab, głosek ze słów i ich syntezą

          >trudności z wykonywaniem układanek i odtwarzaniem wzorów graficznych 

          > oburęczność  

          > mylenie prawej i lewej ręki

          > trudności w czytaniu pomimo dobrej inteligencji oraz braku zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego

          > trudności z opanowaniem poprawnego pisania  

          Objawy zaburzeń funkcjonowania analizatora kinestetyczno – ruchowego :

          − rysowanie- rysunki sprawiające wrażenie niestarannych, ruchy „kanciaste”, gwałtowne lub zwolnione, za silny lub za słaby nacisk przyboru do pisania na papier, przeważają linie proste, mało linii falistych;

          – za mocny lub za słaby nacisk przyboru do pisania na papier, mała precyzja dłoni i palców. Obniżony poziom graficzny pisma – litery niekształtne, nieprecyzyjne, kanciaste, różnej wielkości, wychodzące poza linie, połączenia pomiędzy literami różnej długości, w dowolnym miejscu litery, różne nachylenie liter, odstępy między literami za duże lub za małe, litery niepewne, niedokończone. Pismo mało czytelne. Tempo pisania wolne – trudności z nadążaniem za tempem klasy. Zeszyty sprawiają wrażenie niestarannie utrzymanych.pisanie-  

          Objawy zaburzeń analizy i syntezy wzrokowej: 

          – w związku z trudnością identyfikacji przedmiotów na obrazkach – opis obrazka jest ubogi, zawiera małą ilość szczegółów; wypowiadanie się

          – rysunki przeważnie ubogie w szczegóły, kłopoty z odwzorowywaniem prostych figur geometrycznych;rysowanie

          – mylenie liter o podobnym kształcie (a-o, m-n, l-t-,ł, b-d, g-p, n-u, m-w), opuszczanie liter, sylab, wyrazów, całych wierszy, przekręcanie końcówek wyrazów, zgadywanie, gubienie się w tekście. Tempo czytania wolne, szybko następuje zmęczenie, niechęć do czytania. Czytanie jest nierytmiczne, długo utrzymuje się technika literowania. Koncentracja na technicznej stronie czytania utrudnia pełne zrozumienie treści; − czytanie 

          − pisanie - trudności z zapamiętaniem kształtu liter, mylenie liter o podobnym kształcie,pomijanie drobnych elementów graficznych liter (tzw. znaki diakrytyczne), opuszczanie liter lub cząstek wyrazowych. Pomimo niejednokrotnie dobrej znajomości zasad pisowni występują liczne błędy ortograficzne;

          – trudności mogą się ujawniać w przypadku każdego przedmiotu (język obcy – mylenie liter, geografia – trudności z czytaniem mapy, mylenie kierunków geograficznych, geometria – mylenie figur, problemy z rzutowaniem figur w przestrzeni). nauka innych przedmiotów

          Objawy zaburzeń analizy i syntezy słuchowej, słuchu fonemowego, słuchowej pamięci fonologicznej ;

          − czytanie – mylenie słów podobnie brzmiących, domyślanie się na podstawie pierwszej litery lub sylaby, zgadywanie, przekręcanie znaczenia czytanych słów;

          − pisanie – mylenie liter odpowiedników głosek fonetycznie podobnych, pisownia fonetyczna, opuszczanie końcówek wyrazów, mylenie i zamiana samogłosek nosowych (ę, ą) na zespoły dźwiękowe (em, om), wolne tempo pisania, zaburzona słuchowa pamięć bezpośrednia (konieczność wielokrotnego powtarzania dyktowanego tekstu).

          • zrozumieć problem dziecka ( dziecko nie jest leniwe czy niezdolne, ono po prostu potrzebuje właściwie ukierunkowanej pomocy); • poznać jego mocne strony; • umacniać w dziecku pozytywne wartości, zainteresowania; • zapewnić mu warunki do pracy; • wzmacniać pozytywnie, to znaczy nagradzać pochwałą nawet za drobne sukcesy. Nadzorować systematyczną pracę. • analizować trudności; • nauczyć stałego korzystania ze słowniczka ortograficznego; • czytać wspólnie z dzieckiem; • wzbudzać u dziecka potrzebę czytania dla przyjemności; • ćwiczyć pisanie ze słuchu i z pamięci.Co rodzice powinni robić: 

          : • nie tłumaczyć trudności dziecka wyłącznie lenistwem; • nie porównywać z rówieśnikami czy rodzeństwem; • nie liczyć na natychmiastowe efekty; • nie krytykować i nie ośmieszać; • nie podważać autorytetu nauczycieli i terapeutów; • nie usprawiedliwiać niechęci do wykonywania ćwiczeń; • nie odrabiać za dziecko prac domowych; • nie poprawiać za dziecko błędów w pracach pisemnych Czego rodzice robić nie powinni 

          Ćwiczenia w czytaniu 1. Wybrać interesujący tekst – książka, gazetka 2. Do ćwiczeń w czytaniu najlepiej nadają się teksty krótkie, pisane dużą czcionką 3. Należy zadbać o odpowiednią atmosferę towarzyszącą ćwiczeniom w czytaniu (dobry humor dziecka i rodzica). 4. Rodzic sam powinien najpierw dla zaczęty zacząć dziecku czytać coś interesującego. 5. Dziecko powinno palcem i wzrokiem śledzić słowa czytane przez rodzica. 6. Czytając teksty należy dbać o odpowiednią intonację poszczególnych słów. 7. Tempo czytania należy dostosować do możliwości śledzenia tekstu przez dziecko. 8. Nie należy dziecka ponaglać przy jego samodzielnym czytaniu. 9. Należy teksty czytać na zmianę (raz rodzic, raz dziecko poszczególne fragmenty). 10. Dziecko powinno samodzielnie czytać coraz dłuższe fragmenty. 11. Można korzystać z pomocy technicznych – nagrać czytanie dziecka, a następnie je odtwarzać. 12. Sprawdzać każdorazowo stopień zrozumienia tekstu czytanego przez dziecko. 13. Można korzystać z książek „mówionych” – dziecko powinno śledzić wzrokiem czytany tekst.

           Ćwiczenia w pisaniu 1. Nauczyć się zasad pisowni: ó – u, rz – ż, ch – h. 2. Założyć zeszyt ćwiczeń domowych. 4. Wykonywać ćwiczenia w domu, co najmniej dwa razy w tygodniu, za każdym razem przypominać sobie zasady pisowni, zapisywać daty ćwiczeń • wykonywać ćwiczenia typowo ortograficzne • ćwiczyć pisanie ze słuchu (dyktanda). 5.Samodzielnie sprawdzać błędy, następnie prosić drugą osobę o skontrolowanie. 6. Nie pozostawiać nie poprawionych błędów w zapisie (nie przekreślać błędu, nie pisać na błędzie, nad błędem). Każdy błąd musi być wymazany lub zamalowany korektorem i musi być wpisana poprawna litera. 7. Nie wypisywać po kilkanaście razy jednego wyrazu, lepiej ułożyć z nim kilka zdań (zastanowić się co dany wyraz znaczy, jaką zasadę pisowni można zastosować w jego zapisie). 8. Ćwiczenia domowe pisać pod kierunkiem nauczyciela lub pedagoga szkolnego i na bieżąco oddawać do kontroli. 9. Korzystać ze stron Internetowych.

          Dyktando w 10 punktach – z komentarzem ortograficznym( opr.: prof. Dr hab. Marta Bogdanowicz) 1. Umów się z dzieckiem, że codziennie będziecie robić dyktando obejmujące 3 zdania. Wymyślcie wspólnie nagrodę po każdym tygodniu pracy. 2. Zaznacz w książce dziecka 3 zdania i przeczytaj na głos pierwsze zdanie. 3. Dziecko powtarza zdanie i omawia pisownię każdego wyrazu (podaje zasady pisowni). 4. Dziecko zapisuje zdanie (podobnie postępuje z następnymi zdaniami). 5. Dziecko samodzielnie sprawdza cały napisany tekst. 6. Dorosły sprawdza tekst. Jeżeli znajdzie błędy, podaje ich liczbę. 7. Dziecko ponownie sprawdza tekst z pomocą słownika ortograficznego. 8. Dorosły sprawdza poprawiony tekst. Jeżeli nadal są błędy, wskazuje tekst, z którego dyktował zdania. 9. Dziecko porównuje napisany tekst ze wzorem i ostatecznie poprawia błędy. 10. Dziecko opracowuje błędnie napisane wyrazy (np. podaje zasady pisowni, wyrazy pokrewne, odmienia wyraz przez przypadki, wymienia na inne formy).

          ? Jakie pomoce dydaktyczne wykorzystuje się w nauczaniu dzieci dyslektycznych 

          Pomoce usprawniające funkcje wzrokowe materiale nieliterowym • łamigłówki, układanki, rozsypanki, puzzle, • domina i gry dydaktyczne, • dobieranki obrazkowe, loteryjki geometryczne.

          • tablice alfabetyczne, układanki literowo-cyfrowe, alfabet ruchomy, klocki literowe, , • rozsypanki literowe, sylabowe i wyrazowe, • loteryjki graficzne, loteryjki wyrazowe, wyrazowo-zdaniowe i sylabowe, − plansze z wyrazami podobnymi graficznie, − suwaki sylabowe, • zestawy liter podobnych graficznie. II. Pomoce usprawniające funkcje wzrokowe na materiale literowym, sylabowym i wyrazowym 

          III. Pomoce usprawniające percepcję słuchową • przestrzenne schematy struktur czasowo-rytmicznych, • graficzne schematy dźwiękowej struktury wyrazu, zdania, • loteryjki obrazkowe (nazwy obrazków zaczynających się i kończących na samogłoski i spółgłoski), • domina obrazkowe do klasyfikowania w kolejności alfabetycznej nazwy obrazków, • plansze obrazkowe, zagadki obrazkowe, loteryjki obrazkowo-sylabowe, loteryjki obrazkowe do różnicowania par głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych.

          IV. Pomoce kształcące koordynację wzrokowo-słuchową alfabet obrazkowy, albumy obrazkowe dla poszczególnych liter, rebusy.

           V. Pomoce kształcące sprawność manualną i koordynację wzrokowo-ruchową • szablony figur geometrycznych, szablony liter, • stemple figur geometrycznych, • materiały do ćwiczeń graficznych, • wzory liter do ćwiczeń w pisaniu.

          • rozsypanki sylabowe, • suwaki do utrwalania czytania sylaby otwartej (zakończonej samogłoską) i zamkniętej (zakończonej spółgłoską), • loteryjki do tworzenia wyrazów dwusylabowych, harmonijki sylabowe, • domina obrazkowo-wyrazowe, • zestawy wyrazów jednosylabowych, • loteryjki z wyrazami podobnymi graficznie, • suwaki i zegary do łączenia sylaby otwartej z sylabą zamkniętą, • rozsypanki wyrazowo-sylabowe z trudnościami ortograficznymi, • tablice literowe i liczbowe, • piramidki wyrazowe. VI. Pomoce służące doskonaleniu techniki czytania 

          VII. Pomoce do ćwiczeń ortograficznych • rozsypanki wyrazowe i literowe, • pary wyrazów z głoskami dźwięcznymi i bezdźwięcznymi, • zestawy obrazków z podpisami zawierającymi ortogramy, • loteryjki ortograficzne, • domina obrazkowo-wyrazowe, • tablice ortograficzne, , • pamięciowo-wzrokowy słownik ortograficzny.

          • Dyslektyk 2//www.bpp.com.pl. • Sposób na dysleksję. //www.bpp.com.pl. • Ortofrajda (program rekomendowany przez MENiS) //www.ortofrajda.pl/ • Królik Bystrzak (program rekomendowany przez MENiS) http://www.cdprojekt.info • Sposób na ortografię //dysortografia.republika.pl • KLIK uczy ortografii VIII. Programy komputerowe 

           

           

               Jeszcze raz serdecznie zapraszam do wspólnej pracy w domu. Głęboko wierzę, ze razem pokonamy wiele trudności.

                                                                                                                                                                                                                                                                          Małgorzata  Zembrzuska